‘Ga vol erin en maak het af’: wat Netanyahu naar verluidt zei over Trump
Een korte, harde boodschap zou achter gesloten deuren zijn gedeeld: “Vergeet de deelakkoorden. Ga er vol in. Maak het af.” Volgens bronnen rond het Israëlische veiligheidskabinet schreef premier Benjamin Netanyahu die woorden toe aan de Amerikaanse president Donald Trump. De strekking: geen halve afspraken met Hamas, maar een volledige militaire doorstoot, met Gaza-Stad als eerste doel.
Israël bouwt intussen zichtbaar op. Tanks en infanterie-eenheden hebben posities betrokken aan de randen van de Strook. Commandanten spreken over een operatieve gereedheid die “dagen, hooguit weken” verwijderd is van een nieuwe fase. Het doel dat rondzingt: de volledige verovering van de Gaza-strook, beginnend bij het dichtbevolkte Gaza-Stad, waar de infrastructuur van Hamas diep in het stedelijke weefsel zit.
Binnen Netanyahus kabinet woedt tegelijk een strijd om de koers vast te leggen. Nationaal Veiligheidsminister Itamar Ben-Gvir, gezicht van de uiterst rechtse flank, wilde een bindende stemmingsronde om elke deelovereenkomst met Hamas onmogelijk te maken. Netanyahu hield de deur dicht: zo’n stemming is niet nodig, zei hij, omdat hij toch geen deelakkoorden wil. Politiek leest dat als twee boodschappen in één: hij zet druk op Hamas om alle gijzelaars vrij te laten, maar bewaart formeel nog een stukje onderhandelingsruimte.
Die ruimte is precies wat stafchef Eyal Zamir naar voren schuift. Hij dringt aan op een tijdelijk staakt-het-vuren in ruil voor de vrijlating van tien van de naar schatting twintig nog levende gijzelaars. Zijn waarschuwing is nuchter militair: een grootschalige aanval vergroot het risico voor de gijzelaars. “Er ligt een raamwerk voor een staakt-het-vuren op tafel en we moeten dat accepteren,” zou hij hebben gezegd. Volgens hem heeft de IDF door eerdere operaties de voorwaarden geschapen om vrijlatingen te kunnen binnenhalen.
Daar zit de kern van de breuklijn: doorvechten om maximale tactische winst of tijdelijk pauzeren om een levensreddende uitruil te doen. Het ene pad claimt momentum op het slagveld, het andere probeert een morele en politieke prijs te beperken — voor de families van gijzelaars, voor Israëls internationale positie en voor de stabiliteit van Netanyahus coalitie.
De naam Trump hangt als een stempel op de discussie. Zijn reputatie in Israël is die van een president die knopen doorhakt: de Amerikaanse ambassade werd in 2018 naar Jeruzalem verplaatst, de druk op Iran ging omhoog. Als Netanyahu inderdaad rugdekking voelt voor een hardere lijn, weegt dat door in de perceptie van risico’s en baten. Tegelijk kent Jeruzalem de keerzijde: Amerikaanse steun is breed, maar niet onvoorwaardelijk. Wapenleveranties, diplomieke dekking in internationale fora en de toon vanuit Washington vormen allemaal hefbomen die in het verleden richting gaven aan het Israëlische tempo en tactiek.
Gaza-Stad als draaipunt: militair, diplomatiek en politiek
Gaza-Stad is niet zomaar een vlag op de kaart. Het is dichtbevolkt, verticaal gebouwd en ondergraven met tunnels. Strijd in dit terrein is traag, dichtbij en chaotisch. Iedere blokkade van een straat, iedere ingestorte doorgang, kan dagen kosten. Voor een leger dat snelheid zoekt, is dat een nachtmerrie; voor een tegenstander die wil vertragen en uitputten, is het ideaal terrein. Het humanitaire risico is evident: ziekenhuizen, scholen en schuilplekken liggen vaak op loopafstand van elkaar.
Die context verklaart de verschillende stemmen in de Israëlische top. De generale staf kijkt naar operationele haalbaarheid, naar de veiligheid van troepen en gijzelaars, en naar de vraag wat “winst” concreet is: een uitgeschakelde tunnel, een gearresteerde commandant, een wijk onder controle. Politieke leiders kijken ook naar de kaart thuis: coalitiepartners die dreigen, opiniepeilingen die schuiven, en families van gijzelaars die al maanden een podium opeisen met de eis: “Breng ze nu terug.”
Er speelt nog iets. Elke operatie in Gaza resoneert over de grenzen heen. Hezbollah aan de noordgrens, militante groepen op de Westoever, en regionale spelers die het conflict zien als test van invloed: allemaal tellen ze mee in het Israëlische risicobeeld. Als het zuiden vlam vat, schuurt het noorden mee. Dat is geen abstractie; het bepaalt hoeveel brigades, luchtafweer en inlichtingenmiddelen Israël durft te verplaatsen en vast te pinnen in het zuiden.
Aan de onderhandelingstafel zijn de marges smal. Hamas heeft belang bij tijdrekken en internationale druk op Israël. Israël zoekt een deal die tastbaar is — gijzelaars vrij, zonder een militair nadeel dat later duur wordt betaald. Een tijdelijk staakt-het-vuren voor tien gijzelaars klinkt concreet, maar roept meteen drie vragen op: hoe tijdelijk is tijdelijk, wat mag Hamas intussen herstellen, en hoe voorkom je dat de rest van de gijzelaars onbereikbaarder wordt?
Rond Netanyahu spelen coalitieoverlevingskansen. Ben-Gvir en ideologische bondgenoten willen harde garanties: geen deelakkoorden, geen pauzes zonder maximale concessies van Hamas. Een premier die die lijn volgt, kan zijn rechterflank binden, maar riskeert frictie met het leger en met bondgenoten. Een premier die pauzeert voor gijzelaars, koopt goodwill in het midden van het politieke spectrum en in het buitenland, maar ziet de druk van rechts meteen oplopen.
Voor de IDF is de calculus soberder. Urban operations 101: eerst isoleren, dan segmenteren, dan strip voor strip zuiveren, en in elke fase tempo vasthouden. Dat vergt uren aan drones in de lucht, genie-teams die doorgangen maken, en logistiek die ondanks mortiervuur blijft draaien. Elk extra civiel konvooi dat de stad moet bereiken, elk medisch transport dat moet passeren, is een planwijziging die je als commandant moet inbouwen. Dat kan — en gebeurt — maar het kost tijd.
En dan de gijzelaars. Twintig mensen, als de schatting klopt, is een kleine groep in een enorm slagveld. Ze zijn, militair gezien, hoogwaarde doelen — maar ook extreem kwetsbaar. Iedere verplaatsing, ieder signaal dat een eenheid in hun buurt opereert, kan door de tegenstander worden uitgebuit. Daar komt Zamirs pleidooi vandaan: als er een raamwerk ligt dat direct levens redt, is pauzeren geen zwakte, maar risicobeheer.
Wat kan er nu gebeuren? Drie scenario’s springen eruit:
- Jeruzalem kiest voor de aanval. De IDF duwt door richting Gaza-Stad, met een kort diplomatiek spoor op de achtergrond voor medische evacuaties en beperkte humanitaire vensters.
- Er komt een beperkte deal. Een kort staakt-het-vuren levert een deel van de gijzelaars op, waarna de operaties in aangepaste vorm hervatten.
- De impasse houdt aan. Politieke verdeeldheid en internationale druk vertragen de beslissing, terwijl beide partijen militair blijven prikken zonder grote verschuivingen.
Welke route het ook wordt, de toon in de kamer is gezet door die ene zin die Netanyahu volgens insiders aan Trump toeschrijft. Harde taal zet verwachtingen, intern en extern. Voor een leger aan de grens, voor families die wachten op een telefoontje, en voor bondgenoten die meelezen, maakt dat elke volgende stap zwaarder — of juist urgenter.